Ben Adir (Pseudonym of Abraham Rosin): First Editor of Afn Shvel

Abraham Rosin (Ben Adir)

‫דער ערשטער רעדאַקטאָר פֿון אויפֿן שװעל, 1940 – 1942
בן־אַדיר – פּסעװדאָנים פֿון אַבֿרהם ראָזין
קרוטשע, װײַסרוסלאַנד 1878 – ניו־יאָרק 1942.

געבוירן געװאָרן אין 1878 אין קרוטשע, װײַסרוסלאַנד, האָט בן־אַדיר געשטאַמט פֿון רבנים; זײַן מאַמע איז געװען די טאָכטער פֿון דעם קרוטשער רבֿ. װי אַ קינד האָט בן־אַדיר געלערנט אין חדר מיטן זײדן און האָט זיך דערנאָך, צו פֿערצן יאָר, באַקענט מיט דער השׂכּלה־ליטעראַטור אויף העברעיִש. צו זעכצן יאָר איז ער געפֿאָרן קײן אָדעס צו האַלטן עקזאַמען װי אַן עקסטערן און דאָרטן איז ער פֿאַרכאַפּט געװאָרן פֿון אַלגעמײנע און ייִדישע סאָציאַליסטישע אידײען.

Ben-Adir Matseyve (Gravestone) - New Yorkנאָכן ערשטן ציוניסטישן קאָנגרעס אין 1897 איז ער אַ צײַט געװען אַן אָנהענגער פֿון הערצלס פּאָליטישן ציוניזם און אַ קעגנער פֿון אַחד־העמס גײַסטיקן ציוניזם. ער איז אָבער באַלד געקומען צום אויספֿיר אַז דער ציוניזם װעט נישט פֿאַרענטפֿערן אַלע ייִדישע פּראָבלעמען און האָט פֿאָרמולירט זײַן פּלאַן צו שאַפֿן אַ פּאַרטײ צו זוכן מיטלען צו לינדערן די ייִדישע פֿאָלקסנויט דורך טעריטאָריאַלער קאָנצענטראַציע. מיט דרײַ יאָר שפּעטער איז זײַן פּראָגראַם געװאָרן די באַזע פֿון דער סײמיסטישער (ייִדישע סאָציאַליסטישע אַרבעטער) פּאַרטײ.

אין משך פֿון די יאָרן האָט בן־אַדיר רעדאַקטירט און אָנטײל גענומען אין אַ סך פּובליקאַציעס אויף רוסיש און אויף ייִדיש, צװישן זײ װאָזראָזשדעניע (אויפֿלעבונג) פֿון װעלכער ער איז געװען רעדאַקטאָר, סער"פּ (רוסיש) און פֿאָלקס-שטימע, דאָס נײַע לעבן (נ"י), די נײַע צײַט (קיִעװ), דער װעג: זשורנאַל פֿאַר פֿראַגן פֿון ייִדישער עמיגראַציע און קאָלאָניזאַציע. געלעבט האָט ער אין מינסק, כאַרקאָװ, פּאַריז, קיִעװ, קאָװנע, תּל־אָבֿיבֿ און בערלין ביז 1933. פֿון בערלין איז ער װי אײנער פֿון די רעדאַקטאָרן פֿון דער אַלגעמײנע ענציקלאָפּעדיע, צוזאַמען מיט דער רעדאַקציע, װידער אַריבער קײן פּאַריז. דאָרטן האָט ער אונטערן שאָטן פֿון דעם װאַקסנדיקן היטלעריזם פֿאַרשטאַרקט זײַן טעריטאָריאָליסטישע אידעאָלאָגיע. אין 1935 האָט ער אין פּאַריז פֿאַרלײגט און אָנגעפֿירט מיט דער פֿרײַלאַנד־ליגע און אין 1940. נאָכן צוזאַמענברוך פֿון פֿראַנקרײַך, איז ער געקומען קײן ניו־יאָרק װוּ ער האָט פֿאַרלײגט און רעדאַקטירט אויפֿן שװעל, דער ערשטער גילגול פֿון אונדזער זשורנאַל, אַרויסגעגעבן פֿון דער אַמעריקאַנער פֿרײַלאַנד־ליגע. ער איז געשטאָרבן אין 1942.

זײַנע ביכער (טײלװײַזע רשימה):

שטאַרקע װערטער — שװאַכע געדאַנקען. װילנע, 1906.

אונדזער שפּראַכן־פּראָבלעם (בראָשור). קיִעװ, 1918.

אין כאַאָס פֿון לעבן און דענקען — אַ זאַמלונג פֿון אַרטיקלען. בערלין, 1925.

ציוניזם, טעריטאָריאַליזם, סאָציאַליזם (בראָשור). װאַרשע, 1936.

פֿאַרן געשיכטלעכן יום-הדין — דאָס ייִדישע פֿאָלק צװישן תּוכחה און גאולה. פּאַריז, 1940.

In English:
People and Land: When the Hour of Fate Strikes. New York, Freeland League, 1941.






The First Editor of Afn Shvel (1940-42)
Ben-Adir (pseudonym of Avrom Rozin)
Krutcha, White Russia 1878 - New York 1942


Ben-Adir was born in 1878 in Krutcha, in present-day Belarus. He was descended from a rabbinical family; his mother was the daughter of the Krutcher Rabbi. As a child Ben-Adir studied in kheyder with his grandfather, and then, at the age of fourteen, he became acquainted with Enlightenment literature in Hebrew. At age sixteen he travelled to Odessa to take his exams as an external student and there he became fascinated by general and Jewish socialist ideas.

After the first Zionist Congress in 1897 he was, for a time, a supporter of Herzl's political zionism and an opponent of Ahad Ha'am's spiritual zionism. However, after quickly coming to the conclusion that zionism could not solve all Jewish problems, he formulated his plan to create a party to seek measures to alleviate the needs of the Jewish people through territorial concentration. Three years later his program became the basis for the Seimist (Jewish Socialist Workers') party.

Over the course of years Ben-Adir edited and participated in many publications in both Russian and Yiddish, among them the Russian collection Vozrozhdenye (Revival), of which he was the editor, and the magazine Ser"p (Socialist Workers' Party), and the Yiddish Folks-shtime (Voice of the People), Dos Naye Lebn (New Life) (N.Y.), Di Naye Tsayt (The New Era) (Kiev), and Der Veg: Zhurnal far Fragn fun Yidisher Emigratsye un Kolonizatsye (The Road: Journal for Questions of Jewish Immigration and Colonization) (Berlin).

Until 1933 he lived in Minsk, Kharkov, Paris, Kiev, Kovno, Tel-Aviv and Berlin. From Berlin, as one of the editors of the Algemeyne Entsiklopedye, he went back to Paris together with the rest of the editorial board. There, under the shadow of rising Hitlerism, his territorial ideology grew stronger. In 1935 he founded and directed the Freeland League and in 1940, after the collapse of France, he came to New York where he founded and edited Afn Shvel, the first incarnation of our magazine, published then by the American Freeland League. He died in 1942.



HIS PUBLICATIONS INCLUDE:

In Yiddish:

Farn Geshikhtlekhn Yom-hadin - Dos Yidishe Folk tsvishn Toykhekhe un Geule [On the Historical Day of Judgment: The Jewish People between Damnation and Redemption]. Paris, 1940.

Tsienizm, Teritorializm, Sotsializm [Zionism, Territorialism, Socialism] (brochure). Warsaw, 1936.

In Khaos fun Lebn un Denken - a zamlung fun artiklen [In the Chaos of Life and Thought]. Berlin: Dos Fraye Vort, 1925.

Undzer Shprakhn-problem [Our Languages Problem] (brochure). Kiev: Kiever farlag, 1918.

Shtarke Verter - Shvakhe Gedanken [Strong Words - Weak Thoughts]. Vilna: Kamf, 1906.

In English:

On the Historical Day of Judgment: A Jewish People between Damnation and Redemption. Translation of Farn Geshikhtlekhn Yom-hadin - Dos Yidishe Folk tsvishn Toykhekhe un Geule by Gisele Green, 2005. Limited copies: only at Stanford University Library, National Yiddish Book Center, YIVO Institute for Jewish Research.

People and Land: When the Hour of Fate Strikes. (Based on Farn Geshikhtlekhn Yom-hadin - Dos Yidishe Folk tsvishn Toykhekhe un Geule and greatly abridged.) New York: Freeland League, 1941.